Tuoteväärennökset
Tuoteväärennösten tuonti elinkeinotarkoitukseen on rikollista. Nykyinen tekijänoikeuslaki kieltää myös pienimuotoisen piraattitallenteiden tuonnin omaan käyttöön. Tuonnista voidaan tuomita sakkoja, ja levyt voidaan määrätä hävitettäväksi.
Tulli ei puutu tällä hetkellä alle 100 kappaleen cd-levy- ja tietokonepelieriin. Puut-
tumattomuus perustuu oikeuskäytäntöön2, jossa on pidetty 100 kappaleen maahan-
tuontia yksityisenä eikä sen ole katsottu olleen tarkoitettu yleisölle levitykseen.
Sähköpostitse annetut vastaukset ovat osa Tullin yleisneuvontaa eivätkä ole sitovia.
Piraattituotteilla tarkoitetaan virallisesti tekijänoikeuksia loukkaavia tuotteita kuten esim. CD:t ja DVD:t. Lisäksi on olemassa tavaramerkkejä loukkaavia tuotteita (vaatteita, hajuvesiä, kännyköitä jne.) Näillä on eri rangaistussäännökset. Puhekielessä näistä molemmista eli tuoteväärennöksistä käytetään usein myös nimitystä piraattituotteet. Tämän vuoksi vastaan näiden molempien osalta.
Tavaramerkkien osalta ainoastaan kaupalliseen toimintaan on rangaistussäännökset.
Tavaramerkkilaki 7/1964
38 §
* Jos joku loukkaa oikeutta tavaran tunnusmerkkiin, tuomioistuin voi kieltää häntä jatkamasta tai toistamasta tekoa.
* Joka tahallaan tai huolimattomuudesta loukkaa oikeutta tavaran tunnusmerkkiin, on velvollinen suorittamaan loukatulle kohtuullisen hyvityksen merkin käyttämisestä sekä korvauksen kaikesta vahingosta, jonka loukkaus aiheuttaa. Jos huolimattomuus on vain lievää, korvausta vahingosta voidaan sovitella.
* Jos huolimattomuuttakaan ei ole, loukkaaja on velvollinen suorittamaan kohtuullisen hyvityksen merkin käyttämisestä.
39 §
* Joka tahallaan loukkaa tavaran tunnusmerkin haltijalle tämän lain mukaan kuuluvaa oikeutta, on tuomittava, jollei teko ole rangaistava rikoslain 49 luvun 2 §:ssä tarkoitettuna teollisoikeusrikoksena, tavaramerkkirikkomuksesta sakkoon.
* Syytettä 1 momentissa mainitusta rikoksesta älköön virallinen syyttäjä tehkö, ellei asianomistaja ole ilmoittanut rikosta syytteeseen pantavaksi.
Tekijänoikeuksien osalta kaikkeen toimintaan, myös ei-kaupalliseen, on rangaistussäännökset
Tekijänoikeuslaki 404/1961
56 a §
Joka
1) tahallaan tai törkeästä huolimattomuudesta valmistaa teoksesta kappaleen tai saattaa teoksen yleisön saataviin tämän lain säännösten vastaisesti tai rikkoo 3 §:n säännöksiä moraalisista oikeuksista,
2) muuten rikkoo sellaista tämän lain säännöstä, jolla suojataan tekijänoikeutta, taikka toimii vastoin 41 §:n 2 momentin nojalla annettua määräystä, 51 tai 52 §:n säännöstä taikka 53 §:n 1 momentissa tai 54 b §:n 1 momentissa tarkoitettua kieltoa, taikka
3) tuo maahan tai Suomen alueelle edelleen kolmanteen maahan kuljetettavaksi teoksen kappaleita, joiden hän tietää tai joita hänellä on perusteltua syytä epäillä valmistetuiksi ulkomailla sellaisissa olosuhteissa, että valmistaminen Suomessa olisi ollut rangaistavaa tämän lain mukaan, on tuomittava, jollei teko ole rangaistava rikoslain 49 luvun 1 §:ssä tarkoitettuna tekijänoikeusrikoksena, tekijänoikeusrikkomuksesta sakkoon.
Rikoslaki, 49 luvun 1 §
Tekijänoikeusrikos
Joka ansiotarkoituksessa tekijänoikeuslain (404/1961) säännösten vastaisesti ja siten, että teko on omiaan aiheuttamaan huomattavaa haittaa tai vahinkoa loukatun oikeuden haltijalle, loukkaa toisen oikeutta
1) kirjalliseen tai taiteelliseen teokseen,
2) kirjallisen tai taiteellisen teoksen taikka kansanperinteen esitykseen,
3) äänilevyyn tai muuhun laitteeseen, jolle on tallennettu ääntä,
4) filmiin tai muuhun laitteeseen, jolle on tallennettu liikkuvaa kuvaa,
5) radio- tai televisiolähetykseen,
6) luetteloon, taulukkoon, ohjelmaan tai muuhun sellaiseen tekijänoikeuslaissa tarkoitettuun työhön, jossa on yhdisteltynä suuri määrä tietoja, tai tietokantaan, jonka sisällön kerääminen, varmistaminen tai esittäminen on edellyttänyt huomattavaa panostusta, taikka
7) valokuvaan,
on tuomittava tekijänoikeusrikoksesta sakkoon tai vankeuteen enintään kahdeksi vuodeksi.
Tekijänoikeusrikoksesta tuomitaan myös se, joka ansiotarkoituksessa ja siten, että teko on omiaan aiheuttamaan huomattavaa haittaa tai vahinkoa loukatun oikeuden haltijalle, tuo maahan yleisölle levitettäväksi tai Suomen alueelle edelleen kolmanteen maahan kuljetettavaksi ulkomailla valmistetun tai jäljennetyn 1 momentissa tarkoitetun teoksen tai valokuvan kappaleen taikka äänilevyn, filmin tai muun laitteen, jolle on tallennettu ääntä tai liikkuvaa kuvaa, taikka luettelon, taulukon, ohjelman tai muun sellaisen työn, jossa on yhdisteltynä suuri määrä tietoja, taikka tietokannan, jonka sisällön kerääminen, varmistaminen tai esittäminen on edellyttänyt huomattavaa panostusta, ja jonka hän tietää valmistetuksi tai jäljennetyksi sellaisissa olosuhteissa, että valmistaminen tai jäljentäminen Suomessa tehtynä olisi ollut rangaistavaa 1 momentin tai tekijänoikeuslain 56 a §:n mukaan.
Tekijänoikeusrikoksesta tuomitaan myös se, joka tietoverkossa tai tietojärjestelmän avulla loukkaa toisen oikeutta 1 momentissa mainittuihin suojan kohteisiin siten, että teko on omiaan aiheuttamaan huomattavaa haittaa tai vahinkoa loukatun oikeuden haltijalle.
Kiinalaiset piraattituotteetkaan eivät välttämättä ole heikkolaatuisia kopioita. Osa niistä on korkealaatuisia kopioita ja osa on yhtä aitoja kuin alkuperäiset merkkituotteet, tulevathan ne samalta tuotantolinjalta. Piraatteja ne ovat sen takia, että ne rikkovat tuotemerkkisuojaa, eivät sen takia, että ne ovat laadultaan huonompia.
Väärennettyjen uima-asujen ostaminen netistä kävi kalliiksi helsinkiläiselle naiselle. Hänet tuomittiin pieniin sakkoihin ja yhteensä yli 15 000 euron korvauksiin Christian Diorille, Louis Vuittonille ja Burberrylle.
Helsingin käräjäoikeus katsoi naisen syyllistyneen teollisuusoikeusrikokseen, kun hän tilasi eBaysta lähes 500 bikiniä ja uimapukua. Asut olivat väärennöksiä.
Tuomittu sanoi oikeudessa, että hän oletti tuotteet aidoiksi. Hän oli maksanut asuista 12,5 euroa kappale, mutta aikoi kaupitella niitä perustettavassa myymälässään 100 euron hintaan. Vastaavien aitojen uimapukujen hinta oli 120–350 euroa.
Piraattituotteiden nettikauppa kuriin
EU haluaa tullien puuttuvan väärennettyyn tavaraan.
EU-komissio haluaa, että unionimaiden tulliviranomaiset ryhtyvät entistä aktiivisemmin saalistamaan netistä tilattuja piraattituotteita.
Netistä tilattujen piraattituotteiden takavarikot kolminkertaistuivat tulleissa vuosina 2009-2010, komissio kertoo.
Komission mukaan piratismin torjunnalla on myös merkittäviä työllisyysvaikutuksia. Euroopan musiikki-, elokuva-, televisio- ja ohjelmistoalat menettivät vuonna 2008 noin 10 miljardia euroa ja yli 185 000 työpaikkaa piratismin takia.
Miksi en valitse väärennettyä tuotetta?
Kansainvälinen antipiratismipäivä 8.6.2011
Väärennetyt kellot, lääkkeet, vaatteet ja käsilaukut ovat kasvava vaiva alkuperäistuotteiden valmistajille ja yhteiskunnalle. EU:n tullitilastot kertovat, että tuoteväärennösten määrä on yli kaksinkertaistunut muutaman vuoden aikana. Suomessa Tulli esti viime vuonna lähes 400 000 väärennetyn ja laittomasti valmistetun tuotteen pääsyn markkinoille. Näiden tuotteiden yhteenlaskettu arvo oli yli 25 miljoonaa euroa.
Nyt väärennetään kulutustavaroita
Väärennetyn kosmetiikan, lelujen ja elektroniikkalaitteiden väärentäminen on yhä yleisempää. Huolestuttavinta on lääkeväärennösten räjähdysmäinen kasvu. Kulutustavaroita väärennetään nykyään runsaasti luksustuotteiden ja piraattitallenteiden ohessa.
Tullilaboratorion tutkimustilastot kertovat, että lääkkeitä tutkittiin jo vuonna 2007 enemmän kuin huumeita. Suunta on pysynyt samana jo kauan.
Valtaosa tuoteväärennöksistä ja piraattituotteista on Kiinasta tai muualta Kaukoidästä. Lääkeväärennösten alkuperämaita ovat Intia, Sveitsi tai Yhdistyneet Arabiemiraatit. Lääkeväärennöksiä tilataan internetin välityksellä tai tuodaan tuliaisina kaukomatkoilta. Kuluttaja ei aina ymmärrä, että kyseessä on väärennös ja että lääketuonti Eta-alueen ulkopuolelta on rikos. Lääkeväärennökset voivat olla hengenvaarallisia.
Kuluttajan ja turistin valinnat vaikuttavat
Turistit tuovat miljoonittain tuoteväärennöksiä ja piraattituotteita joka vuosi EU:n sisämarkkinoille. Pienistä rahavirroista kertyy väärennöksiä ja piraattituotteita valmistuttaville ja kauppaaville rikollisjärjestöille huomattava voitto muuhun rikolliseen toimintaan sijoitettavaksi. Väärennöksiä ja piraattituotteita valmistetaan olosuhteissa, jotka eivät täytä lain vaatimuksia työajoille tai palkoille. Kuluttajien valistaminen on ongelman avain. Ei kysyntää, ei tarjontaa!
Suomalaisillakaan ei ole varaa suhtautua ongelmaan välinpitämättömästi. Tuoteväärennökset voivat vaarantaa kuluttajan hengen ja terveyden. Myös yhteiskunnalle ja suomalaisille yrityksille koituu vakavia haittoja.
Tuoteväärennös on tavara, joka loukkaa jonkun tavaramerkkioikeutta, esim. t-paita, joka on varustettu Lacoste-merkillä.
Piraattituote puolestaan loukkaa toisen tekijänoikeutta, esim. luvatta kopioitu CD-levy. Vuoden 2006 alussa voimaan tullut uusi tekijänoikeuslaki kieltää piraattitallenteiden maahantuonnin myös omaan käyttöön. Maahantuonnista voidaan tuomita sakkoja ja laittomat levyt voidaan määrätä hävitettäväksi.
Tällaisten tuotteiden tuonti elinkeinotarkoitukseen on aina rikollista. Tuoteväärennösten jälleenmyynti esimerkiksi nettihuutokaupassa on näin ollen laitonta.
K-PAX kirjoitti:En nyt muista ketä siellä oli asiantuntija lausuntonsa antanut
Tulli saattaa pysäyttää epäillyn tuote-erän, mutta syyte nostetaan vain oikeudenhaltijan niin vaatiessa.
Rajojen sisällä valvonnastakin vastaavat käytännössä tuotemerkin haltijat itse. Se johtaa pahimmillaan melko summittaisiin iskuihin
LmnLL kirjoitti:Tänään saatiinkin dokumenttia siitä, mitä voi tapahtua jos tilaa piraattituotteita ansaitsemismielessä. Hesari kertoo seuraavaa:Väärennettyjen uima-asujen ostaminen netistä kävi kalliiksi helsinkiläiselle naiselle. Hänet tuomittiin pieniin sakkoihin ja yhteensä yli 15 000 euron korvauksiin Christian Diorille, Louis Vuittonille ja Burberrylle.
Helsingin käräjäoikeus katsoi naisen syyllistyneen teollisuusoikeusrikokseen, kun hän tilasi eBaysta lähes 500 bikiniä ja uimapukua. Asut olivat väärennöksiä.
500:n uima-asun tilaaminen omaan käyttöön ei ole ihan helposti perusteltavissa, ja juttu jatkuukin seuraavasti:Tuomittu sanoi oikeudessa, että hän oletti tuotteet aidoiksi. Hän oli maksanut asuista 12,5 euroa kappale, mutta aikoi kaupitella niitä perustettavassa myymälässään 100 euron hintaan. Vastaavien aitojen uimapukujen hinta oli 120–350 euroa.
Eli se, että olettaa jonkun tuotteen olevan aito ei riitä. Oikea tapa kai olisi mennyt niin, että ensin tilataan koekappaleet ja annetaan tullin tutkia onko ne aitoja vai ei. Tullin tutkimukset ei varmaankaan ole ilmaisia, mutta silloin ei ehkä olisi tullut ihan noin paljon takkiin.
Applen Kiinasta käynnistynyt tarvikelaturien vaihtokampanja ulottui Suomeen. Tarvikelaturit saattavat olla vaarallisia.
---
Jotkin tarvikelaturit ja erityisesti Applen laturien laittomat kopiot voivat olla huonosti valmistettuja tai niiden turvallisuutta ei ole testattu. Tarvikelaturit ovat kuitenkin suosittuja, koska ne maksavat selvästi Applen laturia vähemmän.
Nyt Apple houkuttelee vaihtamaan viralliseen laturiin lähes puoleen hintaan. Normaalisti 19 euroa maksavan laturin saa vaihtokampanjan puitteissa kymmenellä eurolla.
Helsinki-Vantaalla loppuvuodesta tehty suuri väärennettyjen älypuhelimien takavarikko vahvistaa tullin käsitystä, että Suomi on aika ajoin todella suosittu kauttakulkureitti EU:n alueelle tarkoitetuille tuoteväärennöksille.
Enää ei tehdä sutta ja sekundaa. Nyt esimerkiksi tuodaan huippulaatuisia kuulokkeita, väärennetään ihan kaikkia huippumerkkejä. Välillä oikeuksien haltijat eivät pysty niitä edes valokuvista tunnistamaan, vaan pitää lentää Helsinkiin katsomaan omin silmin, Pakkanen toteaa.
Väärentäjien lonkerot ulottuvat kaikkialle. Kuluttaja saattaa ostaa tuoteväärennöksen aivan tavallisesta merkkiliikkeestä ilman, että kauppias tietää sellaista edes myyvänsä.
– Itse olisin tällä hetkellä huolissani kaikista tuotteista, joita jollakin tavalla ladataan. Kuparin maailmanmarkkinahinta on aika kova, ja kuparia käytetään sähköjohdoissa. Väärentäjät tinkivät laadussa, ja akut ovat syttyneet palamaan tai räjähtäneet, Pakkanen muistuttaa.
RBS kirjoitti:– Itse olisin tällä hetkellä huolissani kaikista tuotteista, joita jollakin tavalla ladataan. Kuparin maailmanmarkkinahinta on aika kova, ja kuparia käytetään sähköjohdoissa. Väärentäjät tinkivät laadussa, ja akut ovat syttyneet palamaan tai räjähtäneet, Pakkanen muistuttaa.
Jonkinlainen turvallisuutta lisäävä nyrkkisääntö on varmaan se, että ei osta "merkkituotteissa" kiinalaisten verkkokauppojen tai eBayn halvinta tuotetta.
Sulo Vilen kirjoitti:RBS kirjoitti:– Itse olisin tällä hetkellä huolissani kaikista tuotteista, joita jollakin tavalla ladataan. Kuparin maailmanmarkkinahinta on aika kova, ja kuparia käytetään sähköjohdoissa. Väärentäjät tinkivät laadussa, ja akut ovat syttyneet palamaan tai räjähtäneet, Pakkanen muistuttaa.
Jonkinlainen turvallisuutta lisäävä nyrkkisääntö on varmaan se, että ei osta "merkkituotteissa" kiinalaisten verkkokauppojen tai eBayn halvinta tuotetta.
En tiedä onko vika omassa vai Tullin päässä, mutta kuparia en ole akusta ikinä tavannut. Sensijaan akkukennojen laadun ja varolaitteiden ja sekä akkujen lataukseen käytettävän elektroniikan asianmukaisuudesta kannattaa ihan oikeasti olla huolissaan.
Tuoteväärennösten tuonti myös omaan käyttöön on kielletty.
Paluu Yleistä keskustelua verkkokaupasta
Käyttäjiä lukemassa tätä aluetta: Ei rekisteröityneitä käyttäjiä ja 37 vierailijaa